แนะนำ 6 วิธีป้องกันไข้หวัด ฤดูกาลไหนก็ไม่ป่วย

สำหรับหลายคนที่เป็นกังวลเพราะมักป่วยเป็นไข้หวัดอยู่บ่อย ๆ ทำให้เสียสุขภาพ เสียเวลา และเสียโอกาสมากมายในการใช้ชีวิต ซ้ำร้ายยังต้องเสียค่าใช้จ่ายมากมายในการดูแลรักษาตนเอง วันนี้เรามีวิธีป้องกันไข้หวัดใหญ่มาแนะนำให้คุณดูแลตนเองและคนที่คุณรักกัน

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับไข้หวัด

เรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับโรคไข้หวัดให้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นสาเหตุ อาการ และอันตรายจากไข้หวัด ก่อนที่จะไปดูวิธีป้องกันไข้หวัดกันดีกว่า

สาเหตุของไข้หวัด

โรคไข้หวัด มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัสในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งมีอยู่เกือบ 200 ชนิด และไวรัสส่วนใหญ่ หรือประมาณ 75-80% เป็นไวรัสที่มีชื่อว่า “ไรโนไวรัส (Rhinoviruses)” โดยเชื้อไวรัสเหล่านี้จะแฝงอยู่ในอากาศรอบ ๆ ตัวของเรา และเข้าสู่ร่างกายผ่านทางจมูก ตา และปาก

นอกจากนี้ โรคไข้หวัดยังสามารถติดได้ หากมีการสัมผัสใกล้ชิด หรือใช้สิ่งของร่วมกับผู้ที่ป่วยเป็นไข้หวัดอยู่ก่อนแล้ว ทั้งยังมีสาเหตุอื่น ๆ ที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดไข้หวัด ไม่ว่าจะเป็นภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ หรืออยู่ในสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงนั่นเอง

อาการของไข้หวัด

สำหรับอาการของไข้หวัดที่พบได้ทั่วไป ได้แก่ อาการคัดจมูก น้ำมูกไหล ไอ จาม ปวดศีรษะ รวมถึงมีอุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น โดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 37-39 องศาเซลเซียส ทั้งยังอาจมีอาการปวดหู ปวดเมื่อยเนื้อตัว ระคายเคืองรอบดวงตาร่วมอยู่ด้วย ซึ่งอาการเหล่านี้จะคงอยู่ในช่วง 3 วันแรก และจะค่อย ๆ บรรเทาลงจนหายเป็นปกติเป็นเวลาประมาณ 2 สัปดาห์

ในระหว่างที่ป่วยเป็นไข้หวัด ทั้งผู้ป่วยและผู้ดูแลต้องหมั่นติดตามอาการอย่างใกล้ชิด หากพบอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

ผู้ใหญ่

• มีไข้สูงเกินกว่า 38.5 องศาเซลเซียส ติดต่อกันเกินกว่า 5 วัน
• กลับมามีไข้ซ้ำหลังจากไข้ลดลงแล้ว
• หายใจติดขัด หอบเหนื่อย
• เจ็บคอรุนแรง ปวดศีรษะ หรือปวดบริเวณไซนัส

เด็ก

• เด็กแรกเกิด-12 สัปดาห์ที่มีไข้สูงกว่า 38 องศาเซลเซียส
• มีไข้สูงติดต่อกันเกินกว่า 2 วัน
• อาการต่าง ๆ รุนแรงมากขึ้น
• ปวดหัวและไออย่างรุนแรง
• หายใจติดขัด มีเสียงหวีด

อันตรายจากไข้หวัด

อาการไข้หวัดจะรุนแรงและเป็นอันตรายมากขึ้น หากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย (Bacteria) ส่งผลให้น้ำมูกหรือเสลดเป็นสีเหลืองหรือเขียว และเชื้อหวัดลุกลามไปยังบริเวณใกล้เคียง จนทำให้เกิดอาการอักเสบแทรกซ้อนได้ โดยอาการที่มักพบบ่อย คือ

• ติดเชื้อที่หูชั้นกลาง ซึ่งทำให้เกิดอาการปวดหู หากปล่อยไว้อาจทำให้แก้วหูทะลุได้
• กระตุ้นให้เกิดอาการหอบหืด หรือปอดอุดกั้นเรื้อรัง
• ติดเชื้อภายในโพรงไซนัส ทำให้เป็นไซนัสอักเสบได้
• ติดเชื้อภายในลำคอ จนทำให้เกิดอาการคออักเสบ เจ็บคอ และไอ
• เชื้อโรคกระจายมาที่หลอดลม และทำให้เกิดภาวะอักเสบ มีอาการไอเพิ่มมากขึ้น
• เชื้อโรคกระจายลงปอด ซึ่งเป็นระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง หากไม่รีบรักษาอาการจะรุนแรงและเป็นอันตรายมาก

ผลข้างเคียงจากการเป็นไข้หวัดบ่อย

การเป็นไข้หวัดบ่อยหรือเข้าข่ายเป็นโรคไข้หวัดเรื้อรัง อาจนำไปสู่โรคอื่นตามมา โดยเฉพาะผู้ที่มีพฤติกรรมชอบสั่งน้ำมูกแรง ๆ มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคไซนัส หรือส่งผลกระทบต่อประสาทการมองเห็นได้

วิธีการรักษาเมื่อเป็นไข้หวัดบ่อย

• หากมีไข้ ควรรับประทานยาลดไข้ ในปริมาณและตามระยะเวลาที่เอกสารกำกับยากำหนดไว้
• หากมีอาการไอ ควรดื่มน้ำอุ่น และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่ทำให้ระคายเคืองคอ
• หากมีอาการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ควรพบแพทย์ เพื่อให้แพทย์สั่งจ่ายยาปฏิชีวนะให้รับประทาน

แนะนำวิธีป้องกันไข้หวัด

เมื่อรู้ถึงสาเหตุ อาการ และความรุนแรงของไข้หวัด รวมถึงวิธีการรักษาแล้ว ก็ถึงเวลาดูแลตนเองให้ปลอดภัยด้วยการปฏิบัติตามวิธีป้องกันไข้หวัด ดังนี้

รับประทานอาหารให้ครบหมู่

ควรรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ เพื่อรับสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการบำรุงรักษาร่างกาย รวมถึงควรรับประทานวิตามินซีและซิ้งค์ ซึ่งเป็นสารอาหารที่ช่วยเสริมประสิทธิภาพการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ที่ทำหน้าที่ต่อต้านและกำจัดเชื้อโรคในร่างกาย

ออกกำลังกายเป็นประจำ

ควรออกกำลังกายเป็นประจำ อย่างน้อย 30 นาที 3-4 วันต่อสัปดาห์ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกาย

พักผ่อนให้เพียงพอและไม่เครียด

ควรพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ระบบภูมิต้านทานของร่างกายสามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ไม่ปล่อยให้ตนเองเครียดจนเกินไป จนนอนไม่หลับ และที่สำคัญ คือ ความเครียดยังขัดขวางการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายอีกด้วย

รักษาสุขอนามัยของตนเอง

ควรรักษาความสะอาดของร่างกาย อยู่นอกบ้านก็ต้องล้างมือบ่อย ๆ กลับเข้าบ้านก็ต้องอาบน้ำชำระร่างกาย รวมถึงไม่ควรใช้สิ่งของส่วนตัวรวมกับผู้อื่น

ฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ทุกปี

เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่ไข้หวัดธรรมดาจะกลายเป็นไข้หวัดใหญ่ ควรต้องไปฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างต่อเนื่องทุกปี เพื่อกระตุ้นภูมิต้านทาน และเตรียมพร้อมรับมือกับเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่ ๆ ต่อไป

รับประทานวิตามินซีคู่กับซิ้งค์

วิตามินซีมีส่วนช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย แต่จะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เมื่อรับประทานควบคู่กับซิ้งค์ โดยในแต่ละวันร่างกายควรได้รับวิตามินซีอย่างน้อย 1,000 มิลลิกรัม และซิ้งค์ไม่เกิน 40 มิลลิกรัมต่อวัน ซึ่งถ้าเกรงว่าอาหารที่รับประทานไปจะให้สารอาหารทั้งสองชนิดในปริมาณที่ไม่เพียงพอ สามารถรับประทานอาหารเสริม เพื่อเพิ่มปริมาณของวิตามินซีและซิ้งค์ให้แก่ร่างกายได้

เห็นไหมว่าวิธีป้องกันไข้หวัดที่นำมาแนะนำกันนั้น สามารถทำตามได้ไม่ยาก เพียงต้องอาศัยความมีวินัยและความใส่ใจในการดูแลร่างกายของเรานั่นเอง

ข้อมูลอ้างอิง

1. สมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย. โรคที่มากับฤดูหนาว ตอนที่ 1: ไข้หวัด และไข้หวัดใหญ่. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2565 จาก https://www.pidst.or.th/A289.html
2. โรงพยาบาลรามคำแหง. ไข้หวัด โรคที่เป็นได้ทุกฤดู. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2565 จาก https://www.ram-hosp.co.th/news_detail/1915
3. โรงพยาบาลวิภาวดี. ไข้หวัด สาเหตุ อาการ วิธีรักษา รู้ทันป้องกันได้. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2565 จาก https://www.vibhavadi.com/Health-expert/detail/448
4. โรงพยาบาลเพชรเวช. โรคไข้หวัด โรคของทุกคนทุกฤดูกาล. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2565 จาก https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/Common_Cold_detail
5. พบแพทย์. ความหมาย ไข้หวัด. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2565 จาก https://www.pobpad.com/ไข้หวัด